11. Gecombineerde aanpak: top-down, bottom-up en van opzij
Bij curriculumontwikkeling gaat het om een combinatie van ruimte voor scholen, houvast vanuit wettelijke kaders en steun vanuit partners.
Van onderop
Bouwen van onderop betekent dat docenten, schoolleiding en anderen binnen school de ruimte hebben om samen een schooleigen koers te varen. Dit zorgt voor draagvlak en eigenaarschap voor de verandering. Het is daarbij van belang dat binnen de school curriculumontwikkeling hand in hand gaat met professionele ontwikkeling en schoolorganisatieontwikkeling.
Van bovenaf
Ook houvast van bovenaf is nodig, bijvoorbeeld in de vorm van een duidelijk geformuleerde landelijke onderwijsvisie en helder uitgewerkte leerplankaders (zoals kerndoelen en eindtermen). Ook de bekwaamheidseisen voor leraren en schoolleiders helpen bij de erkenning dat schooleigen curriculumontwikkeling specifieke deskundigheid vereist. Tevens is behulpzaam dat de Inspectie van het Onderwijs in het toezicht de schoolspecifieke ambities als uitgangspunt neemt. Tenslotte is er tijd nodig om te kunnen werken aan het schooleigen curriculum.
Van opzij
Naast bouwen van onderop en houvast van bovenaf is curriculumontwikkeling binnen de school gebaat bij ondersteuning van opzij. Deze steun kan komen van of gevraagd worden aan diverse partners. Educatieve uitgeverijen, toetsontwikkelaars, schoolondersteuners en lerarenopleidingen, netwerken van leraren, expertisecentra, maar ook ouders spelen een belangrijke rol bij de concrete ondersteuning van leraren en schoolleiders om schooleigen curriculumkeuzes te maken.