/
Snel én samen de schouders onder het Nationaal Programma Onderwijs
Het eerste coronajaar bood SLO handvatten aan scholen bij het inrichten van onderwijs op afstand en het prioriteren van leerdoelen. Het tweede coronajaar kwam daar de belangrijke taak bij om scholen te ondersteunen bij het bepalen van de juiste interventies in het kader van het Nationaal Programma Onderwijs (NPO). Een van de meest ingrijpende maatregelen om het coronavirus in te dammen was de tijdelijke sluiting van scholen, met alle gevolgen vandien. In de Kamerbrief over het NPO kreeg SLO de expliciete opdracht te adviseren hoe scholen focus in hun curriculum aan konden brengen. Suzanne Sjoers werd binnen SLO benoemd tot projectleider voor het NPO. ‘’Vanuit de thuiswerkplekken uit alle hoeken van het land kwam een intensieve krachtenbundeling op gang’’, blikt Suzanne terug. ‘’In korte tijd hebben we met een grote groep SLO-collega’s veel bereikt. Daar mogen we trots op zijn.’’
Suzanne Sjoers
De centrale plek van alle communicatie-uitingen werd www.slo.nl/npo. In 2021 bundelden we daarop alle informatie en tools, waarmee scholen invulling konden geven aan het NPO. Suzanne: ‘’In de eerste lockdown hadden we al laten zien dat we in korte tijd adequaat konden reageren om de scholen van informatie en advies over afstandsonderwijs te voorzien. Ook in 2021 was SLO in staat snel te schakelen en vakoverstijgend te werken. Collega’s van verschillende afdelingen sloegen direct de handen ineen. Bestaande producten werden omgevormd en met producten die al in de pijplijn zaten, werd extra haast gemaakt.’’
Helpende hand
Suzanne benadrukt dat SLO met handreikers, tips en tools scholen vooral de helpende hand wilde bieden. ‘’Voor het primair onderwijs hadden we al focusdoelen ontwikkeld. In het tweede coronajaar hebben we alle informatie ontsloten en op één online locatie samengevoegd, zodat scholen leerlingen die vertraging hadden opgelopen, konden helpen’’, licht ze toe. “De vaksecties op scholen voor voortgezet onderwijs bogen zich over prioritering binnen hun eigen vakgebied”, constateert Suzanne. ‘’SLO heeft zich daarom voor het vo meer gericht op thematische handreikingen, bijvoorbeeld om leerlingen sociaal-emotionele begeleiding te bieden.’’
Op de SLO-website wordt ook veel aandacht besteed aan het praktijkonderwijs en het speciaal onderwijs. De curriculumexperts hebben hierbij kunnen prioriteren op basis van Passende perspectieven taal & rekenen, een tool die SLO een aantal jaren geleden heeft ontwikkeld. ‘‘Het afgelopen jaar ontwikkelde SLO ook materiaal waarin rekenen en taal wordt aangeboden in combinatie met praktijkvakken’’, legt ze uit. ‘’Als je bepaalde onderdelen in samenhang aanbiedt, dan kun je wat versnellen in de lesstof. Bovendien kun je de reken- en taalinhouden veel betekenisvoller voor leerlingen maken. Ook hier geven we een aantal handreikers voor.’’ In 2021 maakte SLO ook de handreiking Kansrijk adviseren po-vo en het vervolg daarop, die ingaan op kansrijke doorstroming van de brugklas naar de tweede klas en verder. Als aanvulling op de producten die door de website ontsloten werden, organiseerde SLO in 2021 een groot aantal webinars voor docenten en schoolleiders over thema’s die bij de uitvoering van het NPO relevant zijn. Zo waren er webinars over passende perspectieven, sociaal-emotioneel welbevinden, het werken met focusdoelen, de rol van visie en werken in samenhang. Last but not least was er een goed bezocht webinar over de taalinterventie voor begrijpend lezen die SLO-collega Joanneke Prenger ontwikkelde. Deze interventie is bovendien toegevoegd aan de lijst met mogelijke interventies - de zogeheten menukaart van het ministerie van OCW - die scholen kunnen inzetten om mogelijke vertragingen weg te werken die leerlingen als gevolg van de coronacrisis hebben opgelopen.
Anders werken
“Op verschillende punten hebben we in coronatijd anders gewerkt dan we voor die tijd deden’’, vertelt Suzanne. ‘’De snelheid van werken was extreem hoog en er was een intens gevoel om er voor en met de scholen samen de schouders onder te zetten. Een van mijn collega’s noemde ons bij onze NPO-activiteiten een vliegende brigade, zo voelde het ook wel.’’
Suzanne denkt dat de andere manier van werken zeker van invloed zal zijn op hoe SLO in het vervolg projecten aanpakt. Ze is er trots op dat ze met haar collega’s snel, samen én succesvol in heeft kunnen spelen op het NPO om zo van betekenis te zijn voor de scholen. ‘‘Ik verwacht dat we deze aanpak bij SLO in stand houden, zodat we bij onvoorziene omstandigheden meteen weer zo kunnen reageren en anticiperen. Waar we goed op moeten letten, is dat we op cruciale momenten vertraging inbouwen, ondanks dat daar in een hectische tijd eigenlijk geen ruimte voor is. Maar juist dán is het belangrijk om even goed pas op de plaats te maken, zodat je kunt kijken of je de juiste stappen zet en of je iedereen binnenboord houdt. Op die manier bepalen we zelf wanneer we producten opleveren en op welk moment we naar buiten komen met adviezen. Het tijdpad dat soms door andere partijen wordt opgelegd, moet ook haalbaar en werkbaar zijn. Je wilt garant staan voor de kwaliteit die je levert.’’
Regie
SLO had het afgelopen jaar nog intensiever contact dan voorheen met externe organisaties als het ministerie van OCW, het Nationaal Regieorgaan Onderwijsonderzoek (NRO) en de brancheorganisatie voor aanbieders van leermiddelen, toetsen en educatieve dienstverlening in Nederland (MEVW, voorheen GEU). Er werden veel kanalen ingezet om informatie zo snel mogelijk bij de scholen te krijgen, via artikelen in vakbladen, sociale media en de SLO-uitgave Back-to-school aan het begin van het schooljaar.
Suzanne hoopt dat scholen in de afgelopen twee jaar hebben ervaren dat ze zelf meer de regie kunnen nemen. ‘’Kijk kritisch naar je methodes en naar je leerlingen en bepaal wat voor jullie als school relevant is. In uitzonderlijke situaties als een pandemie, maar ook als je in rustiger vaarwater zit. Onderzoek hoe je leerdoelen kunt combineren. Houd goed in de gaten of je leerlingen misschien behoefte hebben aan extra sociaal-emotionele ondersteuning. Kortom, kijk heel gericht naar wat er écht nodig is. Ik hoop dat scholen die ervaring meenemen naar de toekomst.’’
Tekst:
Brigitte Bloem