Lesmaterialen financiële geletterdheid
Op zoek naar (gratis) online lessen, projecten, de geldkrant, werken met peer educators of andere activiteiten?
C(r)ash, omgaan met geld
Stichting 180, 2016
Lespakket dat jongeren leert op een verantwoorde manier om te gaan met geld. Het programma bestaat uit zes (groeps)bijeenkomsten van 1,5 uur en bestaat uit een bordspel (Cash or C(r)ash), een handleiding en een werkboek. Aan de orde komen onder andere: inkomsten en uitgaven, voorkomen van en hulp zoeken bij financiële problemen (schulden), bepaling geldtype en het maken van een persoonlijke begroting.
Doe je digiding - Jongeren en de digitale overheid
Stichting Digisterker, 2019
Online lesprogramma om de digitale zelfstandigheid van jongeren te vergroten en hen beter voor te bereiden op de omgang met de (taal van de) digitale overheid. Daarbij is ook aandacht voor financiële zaken die de jongeren moeten regelen.
Zes modules van een blokuur: 1. Overheid, burger en DigiD (aanvragen en activeren) 2. Identiteit (paspoort en ID-kaart aanvragen) 3. Bijbaan (inkomstenbelasting terugvragen) 4. Studeren op mbo (studiefinanciering en OV) 5. Verkeer en vervoer (rijbewijs, voertuig etc.) 6. Zorg (-verzekering en -toeslag)
Eurowijs
De Volksbank, 2017
Gratis lesmateriaal bestaande uit werkbladen voor de leerlingen, een poster voor in de klas en lesbrief voor de docent. Negen werkbladen boor vo: de euro, betalen, rekenen met geld, jouw geld, geldtypetest, valuta, reclame, geschiedenis, veiligheid. Elke les duurt ongeveer 45 minuten.
Geld moet rollen
De Nederlandsche Bank
Online lessen over geld en betalen. Zes op zichzelf staande lessen over de volgende onderwerpen: 1. Wat is geld? 2. De euro, 3. Munten en bankbiljetten, 4. De betaalrekening, 5. Wisselkoersen en 6. Inflatie. Les 1-4 zijn voor onderbouw en les 5-6 voor bovenbouw.
Lees en schrijf! Geld en rekenen
Eenvoudig communiceren / Oefenen.nl
Werkboek met tips, uitleg van sommen en woorden die met geld te maken hebben en aandacht voor de rekenmachine. Zes hoofdstukken met video's en oefeningen (op oefenen.nl): contant betalen, betalen via internet, betalen in termijnen, korting, sparen, inkomsten en uitgaven. Op Oefenen.nl zijn nog enkele programma’s over omgaan met geld te vinden zoals: Budgetplanner en Steffie Toeslagen.
Leren omgaan met geld
Wijzer in geldzaken, 2018
Vier interactieve lessen financiële vaardigheden, in eerste instantie bedoeld voor de onderbouw van het vmbo, maar ook te gebruiken in de onderbouw van havo en vwo. De lessen worden aangeboden via het kanaal van Lesson up en duren 50 minuten per les. Bij iedere les is een docentenhandleiding beschikbaar waarin per scherm/vraag een korte toelichting wordt gegeven. Soms worden ook links aangereikt naar nuttige websites met verdiepende informatie. De vier lessen gaan over: Inkomsten en uitgaven, Sparen en lenen, Reclame en verleidingen, en Geld verdienen.
Schatbewaarder 3.0
CED groep en Stras, 2019
Programma over verstandig omgaan met geld voor leerlingen met een (licht) verstandelijke beperking (bovenbouw vso-zml) en praktijkonderwijs. De training bestaat uit twaalf thema’s (lessen): Opgroeien, (Bijna) alles kost geld, Ken je geld, Wat kost dat?, Eten en drinken, Naar de supermarkt, Contant betalen, Betalen met een bankpas, De geldautomaat, Uitgaven plannen, Mooie praatjes (reclame), Geld op: wat nu?
Er is een koppeling gemaakt met de Goed Geld app (voor Android) waardoor je direct toegang krijgt tot de oefenwebsite www.goedgelddemo.nl en negen oefencasussen. Een inlog voor de demosite Goed geld is ook los verkrijgbaar.
Snap je geld!
Academie voor Zelfstandigheid en Nibud
Snapjegeld.nl is onderdeel van leerzelfonline.nl. Deze gratis website is speciaal ontwikkeld voor de kwetsbare doelgroepen in onze samenleving, waaronder mensen met een verstandelijke beperking en laaggeletterden. Het bevat uitgebreide informatie en antwoorden op meer dan 400 vragen over geldzaken. Onderwerpen zijn o.a.: geld en rekenen, administratie bijhouden, mijn inkomsten en uitgaven, lenen en uitlenen.
Spaarwijs
Wijzer in geldzaken, 2019
Gratis interactief lesprogramma over geld waarbij leerlingen zelf moeten nadenken over een spaardoel en plannen moeten maken om dit te realiseren. Ouders worden door thuiswerkopdrachten bij de lessen betrokken.
Het programma bestaat uit acht lessen van 50 minuten. Hierin komen de volgende onderwerpen/leerdoelen terug: administratie op orde brengen, zelf geld verdienen, overzicht houden over inkomsten en uitgaven, keuzes maken, verleidingen de baas blijven, prijzen en producten vergelijken, plannen met geld, sparen, kennis hebben van financiële begrippen en onderwerpen.
De lessen bevatten verschillende didactische werkvormen, zoals het maken van een mood board, animatiefilmpjes met instructies en gesprekken met medeleerlingen, docenten en ouders. De docentenhandleiding en het werkboek zijn te downloaden. Ook de powerpoints met animatiefilmpjes staan online.
Yes! Junior Company
Jong ondernemen, 2016
Leerlingen leren samenwerken, omgaan met geld, presenteren, keuzes maken en verantwoording afleggen. Ze doen financiële kennis op, brengen theorie in praktijk en ervaren wat ondernemerschap inhoudt. Van beide programma’s zijn twee varianten: vmbo en havo/vwo.
GeldChecker
Nibud, 2019
De GeldChecker (geldkrant) is een hulpmiddel in het bereiken van financiële redzaamheid, bedoeld voor jongeren van 16 tot 21. Deze landelijke editie wordt verspreid in klassen die deelnemen aan MoneyWays en Hoe word je rijk? Ook zijn gratis en portovrije exemplaren op te vragen door gemeenten, welzijnsorganisaties en scholen (in een veelvoud van 30).
Geldplan Bijna 18. Nu regelen!
Nibud, 2019
Gratis lespakket geschikt om in één of meerdere lesuren te behandelen. Via aansprekende thema’s worden jongeren gestimuleerd om na te denken over financiële aspecten van keuzes in hun eigen leefwereld. Het lespakket bestaat uit:
- docentenhandleiding met aanwijzingen en achtergronden (online)
- les voor vmbo basis/kader en mbo 1 en 2, inclusief geldplan Bijna 18 (PowerPoint)
- les voor gl/tl, mbo 3 en 4, havo en vwo inclusief geldplan Bijna 18 (PowerPoint)
- een lesbrief voor elk niveau met de opdrachten en de antwoorden (pdf)
- extra oefenmateriaal (online)
Jongeren kunnen met het online geldplan Bijna 18 gemakkelijk de stappen doorlopen die ze moeten maken als ze 18 worden. Het geldplan biedt daarnaast handige informatie over de leuke dingen van 18 worden!
Hoe word je rijk?
MoneyStart BV, 2014-2019
Dit schuldpreventieproject bestaat uit een interactief lesprogramma voor jongeren, een website met voorlichtingsfilms en een lessenserie voor ouders. Het doel van ‘Hoe word je rijk?’ is het voorkomen van schulden bij alle 16- en 17-jarigen van nu en in de toekomst. Het biedt jongeren praktische handvatten. Ze krijgen stap voor stap uitgelegd wat ze voor hun 18e verjaardag moeten regelen en hoe ze kunnen voorkomen dat ze in de schulden komen.
Alle docenten van ‘Hoe word je rijk?’ komen uit de praktijk: schuldhulpverleners, politieagenten, straatcoaches en ook jongeren die zelf in de schulden zitten. De lessen gaan over: boetes, incassotraject, onderwijs (studiefinanciering en OV kaart), fraude en zorgverzekering. Het is ontwikkeld voor scholen in de gemeente Amsterdam, maar ook onderwijsinstellingen buiten Amsterdam kunnen de lessen zelfstandig inkopen.
Ik & Geld
Codename Future, 2017
De lessenserie Ik & Geld bestaat uit vijf interactieve lessen van circa 50-60 minuten. De lessen kunnen los van elkaar ingezet worden en zijn geschikt voor leerjaar 2 en 3 (vo). Ik & Geld besteedt aandacht aan het goed leren omgaan met geld. Inhoud van de vijf lessen: Mijn leefstijl, Mijn inkomsten, Mijn uitgaven, Mijn bank, Mijn mobieltje.
MoneyWays
Diversion en Nibud, 2013-2019
Project voor bovenbouw vo (praktijk, vmbo, havo/vwo) en mbo (1e en 2e) door peer educators. Landelijk lesprogramma dat financiële zelfredzaamheid van jongeren wil vergroten. In aanvulling op of ter voorbereiding van de MoneyWays-lessen kunnen docenten verschillende opdrachten (met bijbehorende handleiding) inzetten die aansluiten op het thema ‘omgaan met geld’.
De volgende thema’s worden daarbij besproken: jouw geldzaken, inkomsten, betaalmiddelen, aankopen en verleidingen, prijzen en producten vergelijken, verzekeren, sparen, leningen en schulden, zelfstandig worden. Elk thema bevat verschillende opdrachten en elke opdracht heeft drie varianten. De varianten verschillen in insteek, waarbij rekening is gehouden met verschillen in de financiële ontwikkeling van jongeren.
Smart met Geld
MEE NL
Smart met Geld is gericht op leerlingen van praktijkscholen en vso en heeft als doel om zoveel mogelijk moeilijk lerende jongeren van 15 – 18 jaar buiten de schuldenproblematiek te houden en de financiële bewustwording en weerbaarheid van jongeren te versterken.
Een belangrijk onderdeel van het programma Smart met Geld is de weerbaarheidstraining. Er komen vaardigheden als rekenen, bewustwording van inkomsten en uitgaven en het organiseren van de administratie aan de orde. Er wordt aandacht besteed aan bewustwording van het eigen financiële gedrag, de onderlinge beïnvloeding en het leren ontdekken van de mogelijkheid om een eigen keuze te maken.
Het programma bestaat uit verschillende onderdelen, die samen een integrale aanpak vormen: een training voor praktijkschoolleerlingen, themabijeenkomsten voor ouders, een e-learning programma voor jongeren met een lichte verstandelijke beperking, een lokaal platform voor professionals en een landelijk netwerk voor professionals.
Themalessen omgaan met geld
Wijzer in geldzaken
Drie gratis lesbrieven die zijn ontwikkeld voor het voortgezet speciaal onderwijs (vso) en het praktijkonderwijs: Huisdier (vanaf 12 jaar), Sparen of lenen (vanaf 14 jaar), De zorgtoeslag (vanaf 16 jaar). De lessen duren tussen de 30 en 60 minuten.
Week van het Geld
Wijzer in geldzaken
Jaarlijkse themaweek om kinderen en jongeren te leren omgaan met geld. De website biedt onder andere een overzicht van diverse activiteiten die kunnen worden ingezet tijdens de Week van het Geld of op een ander moment. Voor primair onderwijs (groep 1-8) zijn lespakketten ontwikkeld die gratis kunnen worden gedownload op Geldlessen.nl. Onderdeel van de Week van het Geld is de European Money Quiz. Deze quiz is bedoeld voor leerlingen van 13 t/m 15 jaar en laat jongeren nadenken over geld.
www.wikifin.be
Initiatief van de Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten
Vlaamse website met suggesties voor lessen financiële geletterdheid in de klas .